Kolajen Üretimi Nasıl Artırılır?

Kolajen Üretimi Nasıl Artırılır ?

Kolajen, bağ dokunun çoğunluğunu oluşturarak vücutta dayanıklılığı sağlayan bir proteindir. Vücudun kuru ağırlığının yaklaşık %30 unu oluşturur. Vücuda ve organlara şekil verirken, dokuların da birbirine tutunmasını sağlar. Dokularda, kemiklerde, dentinde, tendonlarda, organ kapsülleri ve dermiste bulunur.

Kolajen lifler, serbest dişetinin diş etrafında sıkı bir şekilde konumlanmasını sağlar. Altındaki bağ dokusu alveolar kemik ve kök yüzeyinin dişeti epitalinin bağlanmasında görev alır. Dişin ana yapılarından olan dentin ve minenin yapısında da kolajen bulunmaktadır.

Kolajen üretimi pek çok genin okunmasında ve translasyon sonrası birçok olayda önemli etkilere sahiptir. Bu nedenle de yetersiz kolajen sentezi, kendisi ile doğrudan ilgili patolojik durumlara sebep olabilir. Aynı zamanda tüm bağ dokuları sürekli olarak bir yenilenme ve onarım içerisindedir. Yine de belirli bir yaştan sonra vücut onarımı azaltır ve kolajen parçalama oranı önemli miktarda artar. Kolajen eksikliğinde ciltte kırışıklıklar artar. Dayanıklılığını kaybeden doku, esnemeye ve kırışmaya başlar. Doğal bir döngü olan yaşlanma vücuttaki kolajen miktarını etkilese de beslenme ve çevresel faktörler de kolajen üretimi ile oldukça etkili. Peki kolajen üretimi nasıl artar?

Kolajen Içerisindeki Amino Asitlerin Önemi

Kolajen üretimi için gerekli aminoasitler glisin (%35,5), prolin (%12), hidroksiprolin (%10) ve hidroksilizindir. Kolajen üçlü sarmalının oluşabilmesi için her üç aminoasitten biri glisindir. Bu nedenle glisin diğer amino asitlerden bir tık daha önemlidir. Glisin vücudumuzda üretilen bir amino aittir.

Glisini üretmek için gereken B-vitamini tüketimi kolajen üretimi üzerinde olumlu etkilere sahip olabilir. Aynı şekilde lizin ve prolin’in de kolajen üretiminde etkilidir. Ancak lizin vücutta üretilmeyen bir temel amino asittir. Lizinin yediğimiz besinlerden alınması bu nedenle çok önemlidir. Et, balık, süt ürünleri, baklagiller lizin içeren önemli gıdalardan bazılarıdır.

C-Vitamini Ve Kolajen Üretimi

Lizin ve prolinin hidroksilizin ve hidroksiproline dönüşmesi dönüşmesi için kofaktör olarak C-vitamini kullanılır. C-vitamini eksikliğinde fibroblastlar hatalı kolajen sentezler ve hatalı sentezlenen lifler yenilenemez. Bu nedenle kolejen üretimi için C-vitamini çok önemlidir. Diş eti kanaması dediğimiz skorbüt hastalığı da C-vitamini eksikliği sonucu azalan kolajenler yüzünden olur. C-Vitamini için portakal, biber, limon, şalgam gibi gıdaları tüketebilirsiniz.

Bakır Ve Demirin Kolajen Üretiminde Rolü

Kolejen üretimini artırmanın yollarından biri de demir ve bakır minerallerini içeren gıdalar tüketmektir. Bakır insan vücudunda kırmızı kan hücreleri, melanin ve kolajen üretiminde rol oynar. Bakır içeren gıdalar ile beslenmek istiyorsanız karaciğer gibi sakatatlarını, kabuklu deniz ürünlerini, kuru baklagilleri tüketebilirsiniz. Demir de kolajen üretiminde C-vitamini gibi kofaktör olarak görev alır. Demir içeren gıdalar, kolajen üretimini arttırmanıza katkı sağlayabilir. Bunun için et, balık, ıspanak, lahana gibi gıdalarla beslenebilirsiniz.

Kolajen üretimini arttırmak için elbette ki en iyi yol, üretimi tetikleyici doğal maddeler kullanmaktır ama yaşlanma karşıtlığı için ek kolajen takviyeleri alınabilir. Biriken ödem ve ağrılı şişmeler için kolajen içerikli kremler kullanılabilir. Bu alınacak ek takviyelerin de doğal tetikleyiciler kadar etkileri görülecektir.

Tüm bunların yanında kolajenin fazlası zaralıdır. Kolajenin aşırı birikmesi, ilerleyici sistemik sekroza neden olur. Bu da deri, sindirim kanalı, kas ve böbreklerde organ sertleşmesi ve işlevlerinin bozulması ile sonuçlanır. Aynı şekilde deride oluşan keloid de anormal miktarda kolajenin oluşturduğu bir kolajen kabarıklığı hastalığıdır. Bu hastalıklar sebebiyle kolajen takviyelerini ve artırıcı gıdaları kullanırken dikkatli olmak önemlidir.

Kaynakça

https://www.livestrong.com/article/385431-foods-to-build-collagen-in-the-joints/
https://www.livestrong.com/search/?search=collagen
https://vsearch.nlm.nih.gov/vivisimo/cgi-bin/query-meta?v%3Aproject=medlineplus&v%3Asources=medlineplus-bundle&query=collagen&_ga=2.36675360.1053984528.1611669710-596909164.1611313387