Kolajen Peptit Nedir?

Kolajen kemik, diş, kas, cilt, eklem ve bağ dokuların yapısında bulunan bir çeşit proteindir. Bu madde vücudun bir arada tutulmasını sağlayan vücuttaki en bol proteindir ve bu oran toplam proteinin üçte birinden fazlasını oluşturur. Dokulardaki hücrelerin yeniden oluşmasını teşvik ederek dokuların onarılmasını sağlar. Düzenli olarak kullanıldığında cilt dokusunda canlılık ve özellikle hücre yenilenmesi sebebiyle elastikiyetinde gözle görülür bir değişim gözlenir. (1)

Kolajen oluşturdukları yapıların türüne bağlı olarak birkaç gruba ayrılabilir. Keşfedilmiş 28 farklı kolajen türü vardır, en yaygın olanları insan vücudundaki kolajenin %90’ından fazlasını oluşturan tip I, tip II, tip III ve tip IV’ tür.

Takviyeler, kaynağı ve türü bakımından farklılık gösterir: Sığır kolajen takviyeleri en yaygın olanıdır ve kolajen tip I ve III' ten oluşur; bunlar saç, cilt ve tırnak sağlığı için popüler bir şekilde tanıtılır. Popülerliği giderek artan balık kaynaklı kolajen, öncelikle tip I kolajen içerir. Tavuk kaynaklı takviyeler, aksine, esas olarak kıkırdak ve eklem sağlığı için desteklenen kolajen tip II' den oluşur. Ancak yapılan çalışmalarda balık kaynaklı kolajenlerin cilt için en etkili kolajen kaynağı olduğu ve diğer kolajenlere kıyasla vücut tarafından 1.5 kat daha fazla biyoyararlanım sağladığı belirtilmiştir. (2) Ayrıca balık kolajeni sığır kolajenine kıyasla daha küçük peptit moleküllerinden oluşmaktadır. Bu da vücutta kolay emilim ve daha hızlı etki manasına gelmektedir.

Bu konuyla ilgiliseniz büyük bir olasılıkla "kolajen peptit", "hidrolize kolajen" ve "kolajen tozu" terimleriyle karşılaşmışsınızdır. Bu terimler, hemen hemen birbirine benzerdir. Gelin şimdi basitçe bu terimlerin üzerinde duralım ve kolajen peptit tam olarak nedir ve nasıl elde edilir ayrıntılı olarak ele alalım.

Hidrolize Kolajen nedir?

Aslında hidrolize kolajen ve kolajen peptit aynı yapısal özellikleri gösterir ve saf kolajenin işlenmesi sonucu elde edilir. Arasındaki temel fark hidrolize kolajenin daha fazla işlemden geçirerek molekül ağırlığının düşürülmesinin amaçlanmasıdır. Böylelikle kolajenin dokulardaki hücre duvarlarından geçişi daha kolay olacaktır ve alınan üründen daha fazla fayda görmemiz sağlanacaktır.

Vücutta kolajenin emilimi tam olarak gerçekleşmez, bunun için kolajenin yapısındaki proteinler, kan dolaşımına emilmeden önce sindirim sürecinde parçalanmalıdır. Kolajenin biyoyararlanımını artırmak için, uzun amino asit zincirleri bulunduran kolajen yapısını, kimyasal veya enzimatik bir işlemle sadece iki veya üç amino asitten oluşan peptitlere parçalamak gerekir. Bu peptitler daha sonra gastrointestinal sistem yoluyla kolayca emilir.

New Orleans Tulane Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde klinik dermatoloji profesörü olan Patricia Farris'e göre kolajen peptidlerin çeşitli işlevleri vardır. En temel düzeyde, vücuttaki kolajen veya diğer proteinlerin üretimi için yapı taşları görevi görürler. Bunun ötesinde, peptitler, kolajen üreten fibroblastlar üzerindeki reseptörlere bağlanır ve bu fibroblastları kolajen üretimlerini artırmak için uyarır. Son olarak, peptitler aynı zamanda antioksidanlar olarak da işlev görür ve vücuttaki mevcut kolajeni, onu bozacak oksidatif streslerden korumaya yardımcı olur. (3)

Peki kolajen peptit nasıl üretilmektedir?

Balık ve sığırdan elde edilen deri, kemik gibi kolajence zengin maddeler sıcak su ile kaynatılır, ekstrakte edilir ve sıvının üst kısmında jelatin denilen bir yapı toplanır. Jelatinin enzimatik işlemlerden geçirilerek daha ileri derecede parçalanması sonucu kolajen peptit elde edilir.

Kolajenin özellikleri ve kalitesi hammaddeye ve ekstraksiyon koşullarına bağlı olarak değişir. En çok kullanılan ekstraksiyon yöntemleri; kolajenin nötr tuzlu çözeltiler, asit çözeltileri ve enzimlerin eklendiği asit çözeltilerindeki çözünürlüğüne dayanır. (4)

Kolajen peptit satın alırken incelemeniz gereken hususlar

Vücutta bulan kolajen veya kolajen peptit ayrışarak hedef noktalara bozulmadan geçişinin sağlanması gerekir. Yapısal olarak hücre zarından geçemeyecek kadar büyük olan bu kolajenler ancak parçalandıktan sonra yararlı forma dönüşebilmektedir. Bu parçalanmamış kolajenlerin emilim süresi uzundur ve aynı zamanda parçalamak için ekstra bir enerji sarf etmek gerekmektedir. Doğru formu kazanan kolajen grupları, vücutta olması gereken ilgili alanda kullanılabilir. Araştırmalar gösteriyor ki kolajenin etkinliğinin görülebilmesi için molekül büyüklüğünün maksimum 2000-2500 dalton seviyelerinde olması gerekmektedir. WeCollagen, İtalya’da ileri teknoloji laboratuvarlarda formülize edilen ve sadece 2000 dalton ağırlığa sahip olan hidrolize balık kolajen peptitleri içermektedir.

Daha iyi bir sonuç elde etmek için kolajen almadan önce içeriğini okuyarak hangi kolajen formunun daha doğru sonuçlar vereceğinden emin olunuz.

Kaynakça

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2846778/
2. https://www.todaysdietitian.com/newarchives/0319p26.shtml
3. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/687493